Για πρώτη φορά σε παγκόσμιο επίπεδο, επιστήμονες, με επικεφαλής τον Δραμινό αστρονόμο στη Βρετανία, δόκτορα Άγγελο Τσιάρα ανακάλυψαν νερό σε αέρια μορφή στην ατμόσφαιρα ενός πλανήτη με θερμοκρασία παρόμοια με της Γης.
Ο πλανήτης K2-18b, ο οποίος ζυγίζει οκτώ φορές περισσότερο από τη Γη, είναι πλέον ο μόνος πλανήτης εκτός Ηλιακού Συστήματος, ή αλλιώς εξωπλανήτης,
που γνωρίζουμε ότι έχει νερό αλλά και θερμοκρασία που θα μπορούσε να υποστηρίξει ζωή.
Η ανακάλυψη, που δημοσιεύθηκε σήμερα στο επιστημονικό περιοδικό Nature Astronomy, είναι η πρώτη επιτυχημένη ανίχνευση ατμόσφαιρας σε εξωπλανήτη εντός της κατοικήσιμης ζώνης του αστέρα του, δηλαδή στην περιοχή όπου το νερό μπορεί να υπάρξει σε υγρή μορφή.
Ο Έλληνας επικεφαλής της ανακάλυψης, Δρ. Άγγελος Τσιάρας (UCL Centre for Space Exochemistry Data, CSED), δήλωσε: “Η ανακάλυψη νερού σε έναν πιθανά κατοικήσιμο κόσμο πέρα από τη Γη, μου δημιουργεί πρωτόγνωρα συναισθήματα. Ο K2-18b σίγουρα δεν είναι μια δεύτερη Γη, καθώς έχει αρκετά μεγαλύτερη μάζα και πολύ διαφορετική ατμοσφαιρική σύνθεση. Ωστόσο, ερχόμαστε λίγο πιο κοντά σε απαντήσεις που αφορούν το θεμελιώδες ερώτημα: Είναι η Γη μοναδική στο σύμπαν; ”
Η ομάδα χρησιμοποίησε παρατηρήσεις από το 2016 και το 2017 του διαστημικού τηλεσκοπίου Hubble της NASA/ESA και δημιούργησε εξειδικευμένους αλγόριθμους (που είναι διαθέσιμοι σε όλους) για να αναλύσει το φως του αστέρα που φιλτράρεται μέσα από την ατμόσφαιρα του πλανήτη K2-18b.
Τα αποτελέσματα αποκαλύπτουν μόρια νερού σε αέρια μορφή, υποδεικνύοντας επιπλέον την παρουσία υδρογόνου και ηλίου στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Οι
ερευνητές πιστεύουν ότι μπορεί να υπάρχουν και άλλες μοριακές ενώσεις, συμπεριλαμβανομένου του αζώτου και του μεθανίου, αλλά δεν είναι ανιχνεύσιμες με τις συγκεκριμένες παρατηρήσεις. Απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την ακριβή εκτίμηση του ποσοστού του νερού καθώς επίσης και της νεφοκάλυψης στον πλανήτη.
Ο πλανήτης περιστρέφεται γύρω από τον ψυχρό κόκκινο αστέρα K2-18, ο οποίος βρίσκεται σε απόσταση 110 ετών φωτός από τη Γη, στον αστερισμό του Λέοντα. Δεδομένου του υψηλού επιπέδου ακτινοβολίας του αστέρα του, ο K2- 18b ενδέχεται να είναι πιο αφιλόξενος από τη Γη καθώς είναι εκτεθειμένος σε περισσότερη ακτινοβολία.
Ο πλανήτης K2-18b ανακαλύφθηκε το 2015 και είναι μία από τις εκατοντάδες υπερ-Γαίες – πλανήτες με μάζες μεταξύ της Γης και του Ποσειδώνα – που έχουν εντοπιστεί από τη διαστημική συσκευή Kepler της NASA. Η αποστολή TESS της NASA αναμένεται να ανιχνεύσει εκατοντάδες επιπλέον υπερ-Γαίες μέσα στα επόμενα χρόνια.
Ο συνερευνητής Δρ. Ingo Waldmann (UCL CSED) δήλωσε: “Με τόσες πολλές νέες υπερ-Γαίες που αναμένεται να ανακαλυφθούν τις επόμενες δύο δεκαετίες, ενδέχεται αυτή να είναι η πρώτη ανακάλυψη πολλών δυνητικά κατοικήσιμων πλανητών.
Όχι μόνο επειδή οι υπερ-Γαίες όπως ο K2-18b είναι η πιο συνηθισμένη κατηγορία πλανητών στο Γαλαξία μας, αλλά και επειδή οι κόκκινοι νάνοι – αστέρες μικρότερες από τον Ήλιο μας – είναι οι πιο συνήθεις αστέρες.
Η επόμενη γενιά διαστημικών τηλεσκοπίων, συμπεριλαμβανομένου του διαστημικού τηλεσκοπίου James Webb (NASA/ESA/CSA) και της αποστολής ARIEL (ESA), θα είναι σε θέση να χαρακτηρίσουν τις ατμόσφαιρες αυτών των πλανητών με περισσότερη λεπτομέρεια, καθώς θα μεταφέρουν πιο εξελιγμένα όργανα.
Το ARIEL αναμένεται να ξεκινήσει την έρευνά του το 2028 και θα παρατηρήσει λεπτομερώς 1000 πλανήτες για να αποκτήσει μια πραγματικά αντιπροσωπευτική εικόνα της φύσης τους.
Η καθηγήτρια Giovanna Tinetti (UCL CSED), συνερευνήτρια και κύρια υπεύθυνη για την αποστολή ARIEL, δήλωσε: “Η ανακάλυψή μας κάνει τον K2-18b έναν από τους πιο ενδιαφέροντες στόχους για μελλοντική μελέτη. Έχουν εντοπιστεί πάνω από 4000 εξωπλανήτες μέχρι σήμερα, αλλά δεν γνωρίζουμε πολλά για τη σύσταση και τη φύση τους.
Παρατηρώντας ένα μεγάλο δείγμα πλανητών, ευελπιστούμε να αποκαλύψουμε μυστικά για τη χημική σύσταση, τη δημιουργία και την εξέλιξή τους ».
«Η μελέτη αυτή συμβάλλει σημαντικά στην κατανόηση των κατοικήσιμων κόσμων πέρα από το Ηλιακό μας Σύστημα και σηματοδοτεί μια νέα εποχή στην έρευνα των εξωπλανητών, μια εποχή σημαντική ώστε να κατανοήσουμε ποια θέση κατέχει η Γη, το μοναδικό μας σπίτι, στην απεραντοσύνη του Σύμπαντος», τόνισε ο Δρ. Τσιάρας.
Η έρευνα χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας και το Συμβούλιο Επιστημών και Τεχνολογίας του Ηνωμένου Βασιλείου, μέλους του UKRI.
Χριστόδουλος Μαμσάκος: τα θερμότερα συγχαρητήρια στον Δραμινό επιστήμονα
Με ανάρτηση του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Δήμαρχος Δράμας εκφράζει τα συγχαρητήρια του προς τον Άγγελο Τσιάρα:
“Θα ήθελα να εκφράσω τα θερμότερα συγχαρητήρια στον Δραμινό επιστήμονα Άγγελο Τσιάρα, έναν άνθρωπο απλό, προσηνή και ταπεινό ,όπως αρμόζει να είναι κάθε αληθινός επιστήμονας.
Είχαμε την τιμή να τον απολαύσουμε ως κεντρικό ομιλητή στη βραδιά αστροπαρατήρησης, που διοργανώθηκε από το Σύλλογο Ερασιτεχνικής Αστρονομίας Δράμας ” Ο Πήγασος” σε συνεργασία με το Δημοτικό Σχολείο Ξηροποτάμου.
Μας ταξίδεψε στους μυστήριους κόσμους των πλανητών και μας γνωστοποίησε νέες ανακαλύψεις στο επιστημονικό του αντικείμενο.
Ρίγη συγκίνησης και περηφάνιας για το Δραμινό επιστήμονα, που συνεχίζει με νέα επιτεύγματα την λαμπρή επιστημονική του διαδρομή και κοσμεί την επιστημονική κοινότητα της Αστροφυσικής τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό.
Ο δικός μας Άγγελος αποτελεί έναν από τους καλύτερους πρεσβευτές του τόπου μας μεταλαμπαδεύοντας μηνύματα αισιοδοξίας για τη νέα γενιά με τις αστείρευτες δυνατότητές της υπενθυμίζοντάς μας το χρέος, που έχουμε, να επενδύσουμε ακόμη περισσότερο σε αυτήν”.